Determinatiedag Fossiele Strandvondsten
Op zondag 1 oktober 2017 organiseert het Natuurhistorisch Museum Rotterdam een determinatiedag voor fossiele strandvondsten. Het is een buitenkans, want zoveel specialisten zijn zelden bijeen. Iedereen is welkom, het liefst met botten, kiezen en andere versteende strandvondsten.
Door het opspuiten van Noordzeezand op het strand van Hoek van Holland en de aanleg van de Zandmotor bij Ter Heijde en natuurlijk Maasvlakte 2 zijn er de afgelopen jaren veel fossielen gevonden. Daaronder zijn mammoetbotten, maar ook resten van apen en nijlpaarden.
Neem uw fossiele tanden en botten, fossiele schelpen en stenen- en benen artefacten mee en laat kenners van Het Natuurhistorisch en specialisten van andere instituten de vondsten beoordelen en van informatie voorzien. In een aantal korte presentaties leert u tips en trucs voor het vinden en herkennen van fossielen. Voor hele bijzondere of lastige vondsten zal er vergeleken kunnen worden met botten in het collectiedepot van het museum. Een unieke gelegenheid!
De determinatiedag fossiele strandvondsten, onderdeel van de Week van de Biologie, is geschikt voor alle leeftijden, start om 11:30 uur en eindigt om 16:00 uur. Toegang is gratis met een geldig entreebewijs van het museum.
De volgende kenners zullen determinaties uitvoeren:
Dick Mol, Natuurhistorisch Museum Rotterdam
Luc Amkreutz, Rijksmuseum van Oudheden
Eric Mulder, Natura Docet Wonderryck Twente
Marcel Niekus, Stichting STONE (Steentijd Onderzoek Nederland)
Bert van der Valk, Deltares
Sander Schouten, Natuurhistorisch Museum Rotterdam
Bram Langeveld, Natuurhistorisch Museum Rotterdam
Presentaties
De presentaties duren elk ca. 20 minuten en zijn gratis toegankelijk met een geldig entreebewijs van het museum.
13.00 uur: Ivan van Marrewijk: De geheimen van de Zandmotor
Ivan van Marrewijk is een jonge, maar zeer ervaren en succesvolle verzamelaar op de Zandmotor voor de kust van Den Haag. Zijn verzameling telt vele honderden fossielen. In zijn voordracht vertelt hij over zijn ervaringen met het zoeken op de Zandmotor (en stranden in het algemeen). Welke factoren vergroten de kans op vondsten? Waarop moet men letten? En hoe liggen die fossielen erbij? Hier krijgt u de gouden tip om uw eigen mammoetkies te vinden!
Compilatieskeletje van een mammoetbaby.
14.00 uur: Dick Mol (Natuurhistorisch Museum Rotterdam): Mammoetbaby’s
Mammoetbotten en -kiezen kennen we allemaal. Ook het herkennen van losse vondsten, vooral als ze compleet zijn, levert doorgaans geen problemen op. Maar hoe is dat als de tanden en skeletdelen van hele jonge dieren, mammoetbaby’s, afkomstig zijn. De delen van het skelet zijn dan nog niet volgroeid. Een opperarmbeen bestaat uit minimaal drie delen: de schacht en een onderste en een bovenste gewricht. Deze drie delen vallen uiteen, nadat een karkas ergens langere tijd gelegen heeft. Compleet terugvinden van zo’n opperarmbeen, bijvoorbeeld op het strand, is uitgesloten. Dan wordt de herkenning al lastiger. Toch is het mogelijk die skeletdelen te determineren. De spreker gaat in op fossiele resten van mammoetbaby’s die zijn opgevist van de Noordzeebodem en die gevonden worden op onze stranden. Een verhaal over mammoetbotten en tanden die ons een inzicht geven in de ontwikkeling van pasgeboren mammoeten.
15.00 uur: Luc Amkreutz (Rijksmuseum van Oudheden): Meer dan bijvangst! Prehistorische archeologie van de Noordzee
Naast de vele fossiele dierenbotten op de Nederlandse stranden duiken er regelmatig ook archeologische vondsten op. Dit betreft zowel voorwerpen als menselijk botmateriaal. Ze zijn afkomstig uit de Noordzee en dateren uit het Pleistoceen en Holoceen, toen deze nog droog lag en in enkele duizenden jaren weer volliep. Met name projecten zoals Maasvlakte 2 en de Zandmotor hebben voor een flinke toename in de aantallen vondsten gezorgd. In deze bijdrage komt een beknopt overzicht van het soort vondsten, hun achtergrond en onderzoekspotentie aan bod.