Sabeltandkat
In het Natuurhistorisch Museum Rotterdam is in de expositie Opgeraapt Opgevist Uitgehakt een opzienbarende vondst tentoongesteld: de onderkaak van een sabeltandkat (Homotherium latidens) die circa 28.000 jaar geleden leefde op de plek waar nu de Noordzee is. De kaak werd op 16 maart 2000 door de bemanning van de Urker viskotter UK 33 in het zuidelijke deel van de Noordzee tussen Engeland en Nederland opgevist. De vondst is bijzonder omdat algemeen werd aangenomen dat de sabeltandkat in West-Europa 300.000 à 400.000 jaar geleden uitstierf. De Urker vondst deed het onderzoeksteam onder leiding van paleontoloog prof. dr Jelle Reumer (destijds directeur van het museum) echter vermoeden dat het stuk bot, dat nauwelijks gefossiliseerd (versteend) is, veel jonger moest zijn. Dat bleek inderdaad zo te zijn: de ouderdom werd met behulp van zes zogenoemde C14 dateringen nauwkeurig vastgesteld op 28.000 jaar! Het voorkomen van de sabeltandkat in West Europa gedurende het ijstijdvak is hierdoor met minstens 270.000 jaar verlengd. Het is de eerste keer dat een dergelijke ‘jonge’ vondst van een sabeltandtijger in Europa gedaan is.
Er worden door (boomkor)vissers wel vaker losse beenderen en kiezen van prehistorische dieren uit het ijstijdvak (van ruwweg 2.000.000 tot 10.000 jaar voor heden) van de Noordzeebodem opgevist. Fossiele botten en gebitselementen van mammoeten, neushoorns, bizons, wilde paarden, maar ook roofdieren als leeuwen, beren, hyena’s en andere diersoorten, maken dikwijls deel uit van de vondsten. Tot nu toe ontbraken fossiele resten van de sabeltandtijger in de visnetten. De vondst van deze ‘jonge’ sabeltandkat toont aan dat de wetenschap nog steeds geen exact beeld heeft van het ecosysteem in de laatste ijstijden.
De ontdekking van Reumer en zijn team werd in maart 2003 bekend gemaakt aan vakgenoten in het prestigieuze Amerikaanse Journal of Vertebrate Paleontology: ‘Late Pleistocene Survival of the Saber-Toothed Cat Homotherium in Northwestern Europe’ [Journal of Vertebrate Paleontology 23 (1): 260-262, March 2003 by J.W.F. Reumer, L. Rook, K. van der Borg, K. Post, D. Mol and J. de Vos].
