5 juni: Dead Duck Day

Dead Duck Day werd voor het laatste officieel gehouden in 2023/The last official Dead Duck Day was in 2023

[English: www.deadduckday.com] Dead Duck Day is spontaan ontstaan op 5 juni 1996, om 17:55 uur, toen Kees Moeliker (toen conservator van het Natuurhistorisch Museum Rotterdam) besloot om de Wilde Eend (Anas platyrhynchos) te herdenken die zich precies een jaar eerder tegen de glazen gevel van het museum dood vloog en direct daarna werd ‘verkracht’ door een soort- en seksegenoot. Sindsdien verzamelt zich elk jaar op 5 juni om 17.55 uur (het exacte tijdstip waarop een harde klap tegen de ruit de dood van de eend aankondigde) een wisselend aantal betrokkenen en belangstellenden (soms stond Kees Moeliker er alleen) buiten op het gazon naast het glazen nieuwbouwpaviljoen van het Natuurhistorisch Museum Rotterdam in het Museumpark. Sinds de 13e Dead Duck Day (in 2008) is publiek welkom. Voorheen had Dead Duck Day een besloten karakter. Na afloop is bij Tai Wu (Mauritsweg 24-26) een zesgangen-eendendiner. In 2019 vierden we Dead Duck Day voor de 24e keer: dit was het programma.

Vanwege de coronapandemie vond Dead Duck Day in 2020-2022 zonder publiek plaats zoals het in 1996 begon: alleen Kees Moeliker, met de dode eend en een flesje bier. De 25e jublileumeditie ging ook niet door. Er zijn foto's van de korte herdenking op 5 juni 2020 en fotoverslagen van Dead Duck Day in 2018 en 2019 en er is een ooggetuigenverslag uit 2016.

Wat gebeurt er?

Kees Moeliker komt stipt om 17:55 uur met de geconserveerde eend naar buiten en staat kort stil bij het tragische lot van de woerd. Voorts communiceert hij de laatste wetenschappelijke nieuwtjes over opmerkelijk diergedrag (met een relatie tot de eend) en worden er ideeën uitgewisseld over het voorkomen van vogelaanvaringen tegen glas. Vast onderdeel is het voorlezen van de speciale ‘Dead Duck Day Message’ van een vooraanstaande onderzoeker of anderszins creatief persoon. Na afloop wordt (door de liefhebbers) het zesgangen-eendenmenu gegeten* bij Restaurant Tai Wu (Mauritsweg 24-25).

Geschiedenis

In de beginjaren van Dead Duck Day kende bijna niemand het dramatische lot van de eend, want het duurde tot 2001 voordat Kees Moeliker zijn unieke waarneming publiceerde als ‘Het eerste geval van homoseksuele necrofilie bij de Wilde Eend’. In 2003 werd deze publicatie, in Deinsea (8: 243-247), het wetenschappelijke jaarbericht van het Natuurhistorisch Museum Rotterdam, beloond met de Ig Nobelprijs voor onderzoek ‘dat je eerst aan het lachen maakt en daarna aan het denken zet. Hierdoor kreeg de betreffende eend mondiale bekendheid.

Serieus?
Alhoewel de dood van de eend (evenals het lot van miljoenen andere gevederde raamslachtoffers) natuurlijk te betreuren is, is Dead Duck Day een vrolijke gebeurtenis. Volgens initiatiefnemer Kees Moeliker heeft de dood van de eend een positief effect gehad: “Deze eend en de publiciteit die hij gegenereerd heeft, is voor veel mensen een eyeopener geweest. Diversiteit in seksueel gedrag is dankzij de eend bespreekbaar, zeker in kringen waar men het woord homoseksuele necrofilie niet in de mond durft te nemen. Zo gauw blijkt dat het om eenden gaat, breekt het ijs, en wil men alle ins en outs weten.” Nog belangrijker is de aandacht die Dead Duck Day vraagt voor de miljarden vogels die jaarlijks om het leven komen ten gevolge van botsingen met glazen gebouwen (en andere door mensen gemaakte glazen structuren). “Het is de belangrijkste onnatuurlijke doodsoorzaak van wilde vogels. De jacht, huiskatten, het gemotoriseerde verkeer en olielozingen maken samen minder slachtoffers.” aldus Kees Moeliker. Dead Duck Day probeert mensen aan het denken te zetten over de invloed van de gebouwde omgeving op leven en dood van vogels en propageert het toepassen van ‘vogelvriendelijke’ materialen in de bouw.

* Op eigen kosten.

Dead Duck Day wordt georganiseerd door Het Natuurhistorisch en het European Bureau van Improbable Research.